Devlet ve devleti oluşturan tüm organların kamu hizmeti verebilmesi için vergiye ihtiyaçları vardır. Çünkü verilen hizmetler için alınması gereken araçlar ve bu araçları kullanan kişilere ödenmesi gereken hakedişleri vardır. Hizmet giderlerinin karşılanması için çeşitli kaynaklara ihtiyaç vardır. Vergi, bağış, yardım, kamu iktisadi teşebbüslerinin gelirleri, kamuya ait malların satışında sağlanan gelirler bu kaynaklar arasındadır. Vergi Hukukunun konusu gelirinden devlete vergi veren kişilerle devlet arasındaki vergi ilişkisidir. Kişilerin vergi ödevinin özelliklerini, niteliğini, yaşanılan aksaklıklar karşısında yapılması gerekenleri düzenler. Bu düzenleme vergi mükelleflerinin verecekleri vergi miktarına esas alınacak kazançlarının belirlenmesinden, verginin ödenmediği durumlardan uygulanacak cezalara kadar geniş bir alanı kapsar.
Vergi vermekle yükümlü olanlar mükellef olarak adlandırılır. Türkiye’de yerleşmiş ve ikamet etmekte olanlar ile resim kurum ve kuruluşlara bağlı, Türkiye’de faaliyet gösteren firmalar için yurtdışında bulunanlar yani ülke içerisinde kazanç elde edenler tam mükellef olarak adlandırılırlar. Ülke içerisinde yaşamayıp Türkiye’de kazanç elde edenler ise dar mükellef şeklinde adlandırılırlar. Gelirler ticari kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazancı, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve iratlar olarak sınıflandırılır. Vergi Hukuku bu kazançlardan alınacak vergileri düzenleyerek ilgili mükelleflerle devlet arasındaki düzeni sağlar.
Ticaret ve sanayi alanında ortaya çıkan tüm kazançlar vergi hukukuna göre ticari kazanç olarak adlandırılır. Vergi Hukuku ile ticari faaliyetler kapsamına girenler oluşumları şu şekilde sıralayabiliriz.
Maden, taş ocakları ve çakıl üretim yerleri
Özel hastane ve özel okullar
Düzenli olarak gayrimenkul alım satımı yapanlar ve inşaat işleri ile uğraşanlar
Menkul kıymet alım satımı yapanlar
Şirketlerde kay payları olanlar
Vergi hukukuna göre işletmeler bünyelerindeki harcamalardan indirime gitme haklarına sahiptirler. Bu indirimleri şu şekilde sıralayabiliriz.
İşyeri kirası, kırtasiye, ısıtma giderleri, personel ücretleri
Çalışanların çalışma ortamındaki barınma, beslenme, tedavi giderleri ve sigorta pirimleri
Zarar ve tazminatlar
Kiralanan ve satın alınan taşıtların giderleri
Sendika aidatları
İşletmenin arazi, bina, belediye vergi ve harçları